Растим маленького патриота

Гучыць урачыста, як водгукі славы,

Гімн нашай вячыстай цудоўнай Дзяржавы...

Гімн свету сцвярджае, што любім мы працу,

А шлях наш лунае да радасці, шчасця.

Пад гукамі Гімна я моўчкі клянуся

Сапраўдным быць сынам маёй Беларусі!

Міхасъ Пазнякоў

Добры дзень, паважаныя бацькі. Сёння хочацца павясці з вамі размову пра тое, як вучыць дзяцей паводзіць сябе пры гучанні Дзяржаўнага гімна. Але давайце спачатку пазнаёмімся з гісторыяй гімна.

Дзяржаўны гімн — гэта самы хвалюючы кожнае сэрца сімвал краіны, узвышаная песня пра народ. Мелодыя простая, добра запамінаецца.

Яшчэ ў старажытныя часы людзі, ахопленыя агульным пачуццём радасці, — падчас вялікіх святаў, перамог над ворагам ці пры пазбаўленні ад якой-небудзь павальнай хваробы, засухі, паводкі і пажараў, заканчэння сонечнага зацьмення — спявалі агульную песню ці, можа быць, малітву.

Гэтую ж песню яны спявалі, калі выпраўляліся ў паход на ворага, і песня яднала іх агульнай надзеяй і верай у сілы народа.

Прататыпам сучаснага гімна быў гімн Беларускай ССР.

Паэт Уладзімір Іванавіч Карызна (1938), лірык і песеннік, лаўрэат Дзяржаўнай прэміі, атрымаў перамогу ў конкурсе: ягонаму тэксту гімна, у якім выкарыставаны фрагменты ранейшага тэксту гімна, напісанага Міхасём Мікалаевічам Клімковічам (1899—1954), журы аддало перавагу.

Словы гімна павінен ведаць кожны змалку.

У Палажэнні аб Дзяржаўным гімне Рэспублікі Беларусь гаворыцца, што гімн з’яўляецца сімвалам дзяржаўнага суверэнітэту і выконваецца ў аркестравым, харавым, аркестрава-харавым ці ў іншым вакальным ці інструментальным варыянце.

Дзяржаўны гімн выконваецца ў адпаведнасці з зацверджаным тэкстам і музыкальнай рэдакцыяй (нотамі) пры ўступленні Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь на пасаду — пасля прынясення ім прысягі, пры адкрыцці і закрыцці сесій палат Нацыянальнага сходу Рэспублікі Беларусь, пры сустрэчах і праводзінах афіцыйных дэлегацый замежных краін, пры ўшанаванні нашых спартсменаў-пераможцаў, у тым ліку і за мяжой, пры правядзенні воінскіх рытуалаў, а таксама з нагоды разнастайных урачыстасцей, прысвечаных дзяржаўным святам.

I калі гучыць галоўная песня краіны, слухаць яе трэба стоячы, прычым мужчыны абавязаны зняць галаўны ўбор. У вакальна-харавым варыянце выконвання неабходна праслухаць гімн ад пачатку да канца: усе тры куплеты. У аркестровым выкананні дапускаецца праслухванне толькі часткі гімна – адзін куплет і прыпеў. Пасля праслухвання не трэба пляскаць у далоні. Можна спакойна прысесці.

Няхай лунаюць над намі нашы слаўныя сцягі! Няхай асвятляе наш шлях Дзяржаўны герб краіны! Няхай гучаць заклікальныя словы і ўрачыстая музыка нашага велічнага гімна!

Мы, беларусы – мірныя людзі,

Сэрцам адданыя роднай зямлі,

Шчыра сябруем, сілы гартуем

Мы ў працавітай, вольнай сям’і.

Слаўся, зямлі нашай светлае імя,

Слаўся, народаў братэрскі саюз!

Наша любімая маці-Радзіма,

Вечна жыві і квітней, Беларусь!

Разам з братамі мужна вякамі

Мы баранілі родны парог,

У бітвах за волю, бітвах за долю

Свой здабывалі сцяг перамог!

Слаўся, зямлі нашай светлае імя,

Слаўся, народаў братэрскі саюз!

Наша любімая маці-Радзіма,

Вечна жыві і квітней, Беларусь!

Дружба народаў – сіла народаў –

Наш запаветны, сонечны шлях.

Горда ж узвіся ў ясныя высі,

Сцяг пераможны – радасці сцяг!

Слаўся, зямлі нашай светлае імя,

Слаўся, народаў братэрскі саюз!

Наша любімая маці-Радзіма,

Вечна жыві і квітней, Беларусь!

Понятие «среда» предполагает систему, включающую взаимосвязь предметного и личного характера. Через среду воспитанники адаптируются к социальной действительности.

  Создание предметно-развивающей среды базируется на принципах, которые положены в основу содержания учебной программы дошкольного образования, так как содержание учебной программы «ориентировано на развитие способностей детей в различных видах деятельности и создание оптимальных условий для стимулирования и поддержки эмоционального, нравственного и интеллектуального развития и саморазвития ребёнка, проявления самостоятельности, инициативности».

  Моделирование предметно-пространственной среды должно быть основано на психолого-педагогических, санитарно-гигиенических, физиологических, эстетических данных. Национальная направленность среды поможет детям осознать себя частью белорусского народа.

  Подход к созданию в группах «национальных», «патриотических», «этнокультурных» и других уголков национальной направленности внесёт хаотичность и беспорядочность в детскую игровую среду. Подбор великого множества альбомов, иллюстраций, фото о прошлом и настоящем нашей Родины, всевозможных объектов декоративно-прикладного искусства, дидактических и настольно-печатных игр (например, серии «Твоя столица»), государственной символики и др., не подчёркивает национального характера предметно-развивающей среды группы. Вышеперечисленный материал обязательно должен иметь место в предметно-развивающей среде группы, но должен быть рассредоточен по разным уголкам.

  Например, настольно-печатные игры о природе Беларуси могут находиться в уголке природы или центре познавательной практической деятельности. Портреты известных людей Беларуси (писатели, космонавты, герои ВОВ и др.) займут почётное место в книжном уголке. Альбомы по декоративно-прикладному искусству, произведения живописи лучше разместить в уголке изобразительного творчества. А сами изделия декоративно-прикладного искусства будут рассредоточены в разных местах группы как элементы дизайна национальной направленности.

  Если говорить о предметно-игровой среде как развивающей, то в первую очередь необходимо обеспечить постоянную смену материала в группе в соответствии с темами недели, сезонами, яркими событиями в РБ, народными и государственными праздниками.

  В средних и старших группах в соответствии с рекомендациями к учебному году должны иметь место в группах «уголки государственной символики». Их назначение – помочь в формировании системы воспитания уважения и гордости за государственные символы Республики Беларусь.

  Уголок государственной символики представлен государственными символами – герб, флаг. Государственная символика должна быть представлена в едином оформлении: в одной или двух одинаковых рамках; герб и флаг – в рамочной окантовке, либо флаг – в настольном варианте. Кроме государственных символов, в уголке государственной символики может размещаться геральдика родного города (флаг, герб). Однако государственная символика по отношению к геральдическому флагу и гербу должна находиться на переднем плане и более почётном месте. Хорошим дополнением уголка государственной символики будет карта РБ (в старшей группе) и элементы декора уголка (букет из колосьев пшеницы и васильков, коробочек льна, рушник с национальным узором и др.).

Впервые уголок создаётся в средней группе с участием детей при прохождении темы «Государственные символы Республики Беларусь». Сам уголок размещается на самом почётном месте в группе.

Оснащение предметно-развивающей среды должно соответствовать определенным требованиям:

1. целесообразности размещения “экспонатов”,

2. научности и достоверности представленного материала;

3. возрастной адресности;

4. качеству и эстетической направленности;

5. воспитательной и развивающей направленности.

  Разнообразить содержание предметно-развивающей среды разных возрастных групп можно с помощью следующих «экспонатов».

Младший возраст (4-й год жизни):

• генеалогическое дерево (бабушка, дедушка, мама, папа, ребёнок);

• альбомы: “Моя семья”, !"Мой агрогородок", “Наш детский сад”;

• художественная литература с иллюстрациями: стихи о родном городе, потешки, скороговорки, сказки;

• книжки-раскраски: “Моя улица”, “Мой дом”, “Мой детский сад”;

• кукла в белорусском костюме.

Средний возраст (5-й год жизни):

• генеалогическое дерево (бабушка, дедушка, мама, папа, ребёнок, брат, сестра, тётя, дядя);

• альбомы: “Моя семья”, “Мой агрогородок”, “Наш детский сад”, «Моя Беларусь»;

• иллюстрированные книги с произведениями народного искусства, белорусских авторов:

• белорусские игрушки;

• настольно-печатные игры: «Мой город», «Моя улица»;

• образцы белорусской посуды, одежды;

• куклы в белорусских костюмах.

 Старший возраст (6-7-й годы жизни):

• альбомы и наборы открыток: “Наш детский сад”, “Наша семья”, “Наш город” (образование, культура, спорт, медицина, промышленность), “Наша область”, “Беларусь” (города, костюмы, национальная кухня);

• предметы искусства (изделия народных умельцев, декоративно-прикладного искусства, народные игрушки);

• предметы одежды и быта, геральдика Беларуси;

• книги белорусских авторов, иллюстрации к произведениям, портреты белорусских писателей, Красная книга РБ;

• флаг, герб Беларуси;

• макет «Мой город», план “Детский сад”;

• презентации о городе Лида, о природе Беларуси, о достопримечательностях республики Беларусь;

• куклы в национальных;

• макет белорусской избы;

• карты Беларуси, города Лида;

• портреты знаменитых людей Беларуси;

• дидактические игры: «Беларуская лялька», «Беларускія казкі».

Што такое родная мова? Навошта нашым дзецям трэба ведаць беларускую мову?

        Мова, традыцыі, нацыянальныя каштоўнасці – гэта скарб, якім ганарыцца кожны народ. Прадстаўнікі нацыі ведаюць родную мову, нацыянальную культуру (народныя песні, святы), ганарацца дасягненнямі людзей, якія праславілі краіну, ахоўваюць родную прыроду.

        Вельмі важна, каб дзеці з павагай ставіліся да беларускай мовы, а таксама маглі добра на ёй размаўляць. Сучасныя дзеці мала чуюць родную мову у шырокім ужытку, а таму маюць бедны слоўнікавы запас, іхняе маўленне знаходзіцца пад уплывам рускай мовы.

        Наша родная старонка, як наша маці, хоча, каб мы заставаліся вольнымі, гаспадарамі свайго жыцця. А гэта магчыма, калі мы будзем шанаваць нашыя карані, тое, што аб’ядноўвае нас, робіць нацыяй.

        Далучаючы дзяцей да роднай мовы, мы будзем не толькі садзейнічаць яе абагачэнню, але і развіваць пазнавальныя і інтэлектуальныя магчымасці нашых дзяцей, пашыраць веды пра беларускую культуру. Бо самае дарагое у жыцці – тое, што з ранніх год закладзена у сэрца. І менавіта родная мова – сувязное звяно у далучэнні дзяцей да агульначалавечных каштоўнасцяў, вытокаў народнай мудрасці.

        Сёння сам час патрабуе звярнуцца да сваіх вытокаў, зацікавіць дзяцей працэсам пазнання беларускай нацыянальнай культуры, паглыбіць іх веды пра родны край, выхоўваюць пачуццё патрыятызму.

        Вельмі важна навучыць дзяцей з павагай ставіцца да беларускай мовы, не сароміцца на ёй размаўляць. Вялікае значэнне мае асабісты прыклад дарослых, бацькоў, людзей, якія жывуць побач з імі.

        Цудоўна будзе, калі вы будзеце часцей чытаць беларускія казкі, знаёміць дзяцей з творамі беларускіх пісьменнікаў, развучваць вершы, загадваць загадкі, спяваць беларускія песні, прымаць удзел у беларускіх народных святах.

        Давайце дапаможам нашым дзецям авалодаць беларускай мовай. І адначасава будзем абуджаць іх веру у тое, што яны вырастуць патрэбнымі на зямлі людзьмі.

    Ад першага крыку немаўляці і да з’яўлення яго дзівосных “энікаў бэнікаў”, “анцаў-цванцаў” дзіця развіваецца і выхоўваецца калыханкамі, забаўлянкамі, пацешкамі, гульнямі і шматлікімі іншымі паэтычнымі творамі, што нараджаюцца мацярынскай любоўю і замілаванасцю да свайго пестунка. Менавіта з гэтых, на першы погляд, просценькіх “баю-бай”, “ладачкі-ладкі”,”сарока-варона” і пачынаецца выхаванне яго вялікасці Чалавека, будучых сапраўдных дачок і сыноў Бацькаўшчыны.

        Першымі ў гэтым шэрагу стаяць калыханкі – песні маці над калыскай, калі жанчына, часта занятая нейкай працай, ціханька, замілавана і лагодна, суладна з пагойдваннем люлькі, дакладна у такт яму, напявае свае поўныя мацярынскай пяшчоты імправізыцыі. Любімы вобраз калыханкі – коцік-варкатун. Вось самыя распаўсюджаныя сюжэты: “Ходзіць каток па сяле, носіць сон у кашале”. “Ходзіць каток па вароцях у чырвоненькіх чабоцях”, “А ты, коця, не вурчы”. Сярод іншых шматварыянтных калыханак пераважваюць: “А-а, люлі-люлі, спаць ”, “Люлі-люлі, прыляцулі гулі”.

        Калыханкі просценькія па кампазіцыі, з дакладным рытмам. Сюжэт у іх толькі абазначаны, але прысутнічае адпаведнасць, даецца канкрэтная і неабходная узросту малых інфармацыя.

Прызначэнне калыханкі – супакоіць, прыспаць дзіця. Гэта дасягаецца за кошт напеўнасці, пяшчотных гукаперайманняў. Маці хацелася, каб яе дзіця было здаровым, шчаслівым, вясёлым, і гэтае заданне вылівалася у радкі чароўнай мелодыі паэтычнай сілы.

Іншае, чым у калыханак, прызначэнне у забаўлянак, пацешак – развесяліць, падтрымаць у дзіцяці радасныя эмоцыі тады, калі яно не спіць а гуляе.

Калі немаўля прачнецца, яму абавязкова зробяць “Пацягусенькі, пацягушкі”, а потым – “Ласачка, ласачка, дзе была?”. Далей настае чарга “Ладачкі, ладкі”. Спачатку маці вучыць дзіця пляскаць у далонькі, а потым яно ужо само пляскае, як толькі пачуе “Ладкі”. Пры гэтым у дзіцяці хутка развіваецца каардынацыя рытму.

“Кую-кую ножку” – гульня з ножкамі дзіцяці, калі лёгенька у рытм забаўлянкі пастукваюць малога па пятачцы. Першыя урокі мужнасці дзіця атрымлівае, калі “Ідзе каза рагатая, ідзе каза бадатая” з двумя пастаўленымі, як рожкі, пальцамі (“Каго пападу – таго закалю”), казычуць яго. Пазней пачынаецца гуканне дзіцяці на назе над шматлікія “Гойда, гойда, гайдамаш”, “Чук-чук-чук. Паехалі” і многія іншыя.

Унікальная сярод забаўлянак “Сарока-варона” – гульня з пальчыкамі, дзе пальчык хлопчык не атрымлівае кашкі, таму што нічога не рабіў.

Паводле мастацкай формы, забаўлянкі – гэта вершаваныя і рыфмаваныя шмадрадкоўкі, часта у форме дыялогу, жартоўна-гумарыстычнага, вяселага, гарэзлівага зместу. Яны толькі часам маюць элементы мелодыі, а у большасці выпадкаў прагаворваюцца рэчытатыўна, у рытме адпаведнага дзеяння і суправаджаюцца разнастайнымі рухамі, гульнёй з ручкамі і ножкамі, жывоцікам,галоўкай, носікам, ушкамі, вочкамі.

Калыханкі і забаўлянкі, якія дарослыя ствараюць для малых, узніклі і узнікаюць у непасрэднай сувязі з народнай педпгогікай. Яны – першыя эстэтычныя урокі у разумовым, працоўным, маральным і фізічным развіцці дзяцей.

ОСВОБОЖДЕНИЕ БЕЛАРУСИ. МЫ ПОМНИМ, МЫ ГОРДИМСЯ! (из истории)

Освобождение Беларуси – это значимая страница в истории нашего государства, апофеоз трехлетней борьбы белорусского народа против гитлеровских оккупантов.

23 сентября 1943 года. Именно этот день навсегда вошёл в историю Беларуси как начало освобождения нашей страны от фашистской оккупации. Началось оно с районного центра Комарин. В 2024 году исполняется 80 лет со дня полного освобождения Беларуси от немецко-фашистских захватчиков.

2024 год – юбилейная дата операции «Багратион», в ходе которой вся территория Беларуси была освобождена от гитлеровских захватчиков! В ходе Белорусской стратегической наступательной операции «Багратион», проведенной в июне-июле 1944 года, советские войска полностью освободили территорию Беларуси.

В Белорусском государственном музее истории Великой Отечественной войны открылась выставка «Единой памяти верны», посвящённая 80-й годовщине начала освобождения Беларуси. Эта временная экспозиция является совместным проектом музея с региональными музеями Беларуси и музеями военно-исторического профиля стран СНГ. Уже сегодня открыт первый раздел этой большой выставки, посвящённый началу освобождения Беларуси. Вся выставка состоит из трёх разделов: начало освобождения, партизанское движение и операция Багратион.

Совместный проект АТН и Генеральной прокуратуры Республики Беларусь «Геноцид. Дело №» – это цикл из восьми роликов, снятых на основе показаний свидетелей и очевидцев преступлений фашистов и их пособников в годы Великой Отечественной войны.

В наглядной и доступной форме показаны обстоятельства геноцида белорусского народа в годы оккупации БССР, в том числе на примере судеб детей.

Визуализация фактов народной трагедии не сможет оставить равнодушными зрителя и будет способствовать формированию бережного и уважительного отношения к истории Беларуси.

Ниже представлены ссылки на все восемь видеороликов цикла.

"ГЕНОЦИД. ДЕЛО №" фильм 1 СМОТРЕТЬ 

"ГЕНОЦИД. ДЕЛО №" фильм 2 СМОТРЕТЬ 

"ГЕНОЦИД. ДЕЛО №" фильм 3 СМОТРЕТЬ 

"ГЕНОЦИД. ДЕЛО №" фильм 4 СМОТРЕТЬ 

"ГЕНОЦИД. ДЕЛО №" фильм 5 СМОТРЕТЬ

"ГЕНОЦИД. ДЕЛО №" фильм 6 СМОТРЕТЬ

"ГЕНОЦИД. ДЕЛО №" фильм 7 СМОТРЕТЬ

"ГЕНОЦИД. ДЕЛО №" фильм 8 СМОТРЕТЬ

     Дзень Перамогі — свята перамогі СССР над нацысцкай Германіяй у Вялікай Айчыннай вайне 1941-1945 гадоў. Адзначаецца 9 мая. 

Уведзены ў 1945 годзе, аднак з 1948 года з'яўляўся працоўным днём. Тым не менш, свята захоўвала сваё значэнне, выпускаліся святочныя паштоўкі і гучалі віншаванні ў адрас франтавікоў.

    Упершыню шырока быў адсвяткаваны ў СССР толькі праз два дзесяцігоддзі пры Брэжневе. У тым жа юбілейным 1965 годзе Дзень Перамогі зноў стаў непрацоўным.

     У перыяд існавання СССР военныe парады на Чырвонай плошчы 9 мая былі ў юбілейныя 1965, 1975, 1985 і 1990 гады; штогод парады праводзіліся 7 лістапада.

     Таксама, c шасцідзесятых гадоў своеасаблівыя ваенныя парады 9 мая сталі праводзіцца ў многіх гарадах СССР. У гэты дзень воінскія часці і ваенныя вучылішча маршам праходзілі па вуліцам гарадоў да ваенных мемарыялаў або помнікаў загінулым воінам, дзе праводзіліся мітынгі і ўскладанні кветак.

  Святочныя шэсці ў гонар Дня Перамогі традыцыйна праходзяць ва ўсіх гарадах-героях, ваенных акругах ў шэрагу буйных гарадоў краін СНД.

У гэты дзень традыцыйна сустракаюцца франтавікі, ускладаюцца вянкі да Вечнага Агню, помнікаў Славы і воінскай доблесці, грукоча святочны салют.